Η κατάθλιψη μετά τον τοκετό ή αλλιώς επιλόχεια κατάθλιψη είναι ένα πολύπλοκο μείγμα φυσικών, συναισθηματικών και συμπεριφορικών αλλαγών που συμβαίνουν σε μια γυναίκα μετά τον τοκετό. Σύμφωνα με το DSM-5, το εγχειρίδιο που χρησιμοποιείται για τη διάγνωση των ψυχικών διαταραχών, η επιλόχεια κατάθλιψη είναι μια μορφή μείζονος κατάθλιψης που συνήθως ξεκινάει μέσα σε τέσσερις εβδομάδες μετά τη γέννα.
Πολύ συχνά αυτή η μορφή της κατάθλιψης είναι δύσκολο να αναγνωριστεί αφού πολλές γυναίκες περνούν μια ‘μπλέ’ περίοδο μελαγχολίας γνωστά ως baby blues μετά τη γέννα που αγγίζει το ποσοστό του 80%.
Ένα ποσοστό 15% φαίνεται να επηρεάζει τις γυναίκες που γεννούν και τελικά αναπτύσσουν επιλόχεια κατάθλιψη, ενώ η διάγνωσή της δεν βασίζεται μόνο στο χρονικό διάστημα μεταξύ της γέννας και της εμφάνισης της, αλλά και στη σοβαρότητα της κατάθλιψης. Πολλά περιστατικά κατάθλιψης φαίνεται να εκδηλώνονται στη διάρκεια της εγκυμοσύνης για πρώτη φορά ενώ μπορεί να εμφανιστούν έως και 12 μήνες μετά τον τοκετό.
Μια ξαφνική αλλαγή και μείωση των ορμονών στο σώμα της γυναίκας δείχνει να επηρεάζει την ψυχική της κατάσταση αφού στην εγκυμοσύνη τα επίπεδα των οιστρογόνων και της προγεστερόνης εκτοξεύονται και επανέρχονται με μια απότομη μείωση μετά τον τοκετό.
Πολλά από αυτά τα καταθλιπτικά επεισόδια ξεκινούν στη διάρκεια της γέννας και κυριαρχούν μετά τον τοκετό για να φτάσουμε στη διάγνωση της κατάθλιψης
Τα συμπτώματα που διαρκούν το λιγότερο 2 εβδομάδες είναι ίδια με αυτά ενός καταθλιπτικού επεισοδίου:
- αϋπνία, μειωμένη ή αυξημένη όρεξη, υπερβολική κούραση
- μειωμένη ερωτική επιθυμία
- καταθλιπτική,αρνητική διάθεση
- φόβος ότι δεν είναι κατάλληλη για μητέρα
- κοινωνική απομόνωση
- ξεσπάσματα ενόχλησης και θυμού
- αισθήματα αναξιότητας, ενοχής, ντροπής
- δυσκολία συγκέντρωσης
- έντονο άγχος ή κρίσεις πανικού
- σκέψεις να βλάψει το βρέφος
- σκέψεις αυτοκτονίας
Τι οδηγεί τη γυναίκα σε επιλόχεια κατάθλιψη;
Υπάρχουν κάποιοι επιβαρυντικοί παράγοντες στο ιστορικό κάθε γυναίκας που μπορεί να οδηγήσουν σε επιλόχεια κατάθλιψη όπως: προηγούμενα επεισόδια κατάθλιψης, χρήση ουσιών, έλλειψη υποστήριξης από φίλους ή οικογένεια, συναισθηματική δυσφορία σχετικά με την εγκυμοσύνη αν ήταν επιθυμητή ή όχι, σχέση με τον άνδρα/σύντροφο, ιατρικές επιπλοκές στη γέννα και στο μωρό που προκάλεσαν αυξημένο άγχος στη μητέρα.
Σε περίπτωση που νιώσετε οποιοδήποτε από τα παραπάνω συμπτώματα να επιμένει, ζητήστε άμεσα βοήθεια ψυχολόγου ίσως και ψυχιάτρου ώστε να σας δοθεί η κατάλληλη βοήθεια.