INPSYCHE.GR Εύη Ρομφαία, Κλινική ψυχολόγος
Σχετικά Άρθρα
Υπάρχουν κάποιες ψυχολογικές διαταραχές που οι άνθρωποι αδυνατούν να καταλάβουν την προέλευση τους με αποτέλεσμα να επισκέπτονται γιατρούς που δε σχετίζονται άμεσα με τη θεραπεία τους. Μία από αυτές τις διαταραχές αποτελεί η περίπτωση της τριχοτιλλομανίας όπου ο άνθρωπος πολύ συχνά θα επισκεφτεί δερματολόγο κι όχι ψυχολόγο μιας και πάσχει από μια καταναγκαστική αφαίρεση των τριχών του σώματος (συνήθως τριχωτό της κεφαλής αλλά και από άλλα σημεία όπως φρύδια, βλεφαρίδες, χέρια, εφήβαιο) όπου γίνεται με σκοπό να κατευνάσει το άγχος του. Η λέξη όπου χρησιμοποιείται και στα αγγλικά έχει ελληνική ρίζα που σημαίνει τραβώ ‘τίλλω΄ την τρίχα και ερευνήθηκε το 1889 από το Γάλλο δερματολόγο Francois Henri Hallopeau.
Πολύ συχνά η συνήθεια αυτή παρατηρείται σε παιδιά προσχολικής ηλικίας και αν δεν υποχωρήσει μπορεί να εμφανιστεί και αργότερα στην εφηβεία ή στην ενήλικη ζωή με κίνδυνο να γίνει χρόνια αν δεν θεραπευτεί εγκαίρως. Με ιστορικό τριχοτιλλομανίας σχετίζεται και το λεγόμενο “σύνδρομο Ραπουνζέλ” όπου το άτομο τραβάει και τρώει τα μαλλιά του σχηματίζοντας μια μπάλα από τρίχες στο στομάχι του.
Παλαιότερα η διαταραχή ανήκε στις διαταραχές ελέγχου της παρόρμησης, πρόσφατα όμως ταξινομήθηκε στο φάσμα των ιδεοψυχαναγκαστικών διαταραχών.
Τα παρακάτω κριτήρια οδηγούν σε διάγνωση της Τριχοτιλλομανίας (DSM-5 ):
- Επαναλαμβανόμενο τράβηγμα των μαλλιών, με αποτέλεσμα την απώλεια μαλλιών.
- Το άτομο κάνει μια συνεχή προσπάθεια να σταματήσει ή να μειώσει τη συμπεριφορά.
- Η συμπεριφορά αυτή προκαλεί κλινικά σημαντική δυσφορία ή βλάβη στην καθημερινότητά του.
- Η απώλεια τριχών δεν συνδέεται με άλλη ιατρική-δερματολογική κατάσταση.
- Το τράβηγμα των τριχών δεν προκύπτει από τα συμπτώματα κάποιας άλλης ψυχολογικής διαταραχής.
Ως αποτέλεσμα της συγκεκριμένης τακτικής το άτομο απολαμβάνει μια προσωρινή ανακούφιση και μείωση της ψυχικής έντασης και του άγχους. Η απώλεια του τριχωτού είναι συνήθως εμφανής και το άτομο προσπαθεί να καμουφλάρει τις συγκεκριμένες περιοχές όπου σε πολλές περιπτώσεις καταλήγει σε καραφλές περιοχές.
Αιτιολογία:
Aν και τα αίτια της συγκεκριμένης διαταραχής παραμένουν άγνωστα οι πιο συχνές εξηγήσεις είναι οι παρακάτω:
- Θεωρείται ένας μηχανισμός αντιμετώπισης άγχους ή αγχωτικών συμβάντων και συναισθηματικού στρες από μικρή ακόμα ηλικία.
- Μία συνήθεια που ενώ ξεκίνησε χωρίς ανησυχία από ένα αισθητήριο συμβάν πχ φαγούρα εξελίχτηκε σε διαταραχή.
- Ανεπάρκεια σεροτονίνης – Μπορεί να υπάρχει μια σχέση μεταξύ μιας ανεπάρκειας του νευροδιαβιβαστή της σεροτονίνης, που προκύπτει από τη θεραπεία με φάρμακα επιλεκτικών αναστολέων επαναπρόσληψης σεροτονίνης (SSRIs)
- Η γενετική προδιάθεση που συνδέει σε ένα βαθμό ασθενείς που πάσχουν από Ιδεοψυχαναγκαστική διαταραχή και συγγενείς πρώτου βαθμού στην εκδήλωση της τριχοτιλλομανίας.
- Ψυχολογικοί παράγοντες
Θεραπευτικά χρησιμοποιείται η γνωσιακή συμπεριφορική προσέγγιση, όπου ο πάσχων μαθαίνει τρόπους διαχείρισης των σκέψεων του και αποτροπής της καταναγκαστικής συμπεριφοράς που σχετίζεται με τις τρίχες του, ενώ συνήθως αποφεύγεται η χρήση ψυχοτρόπων φαρμάκων σε μεγάλο βαθμό αφού δε φαίνεται να βοηθούν ιδιαίτερα.
