INPSYCHE.GR Εύη Ρομφαία, Κλινική ψυχολόγος
Σχετικά Άρθρα
Μια κρίση πανικού είναι ένας κατακλυσμός συνήθως αιφνίδιος από φυσικά και ψυχολογικά συμπτώματα φόβου χωρίς όμως μια εμφανή αιτία για το άτομο που τα βιώνει. Τα συμπτώματα μιμούνται εκείνα ενός καρδιακού επεισοδίου επειδή είναι πολύ έντονα κι έτσι το άτομο νομίζει ότι πεθαίνει αφού το αίσθημα είναι πραγματικό με φυσικά/σωματικά συμπτώματα. Στους ανθρώπους με κρίσεις πανικού το σώμα αντιδράει σε μια μη απειλητική κατάσταση σα να υπάρχει πραγματικός κίνδυνος κι έτσι ένα αίσθημα δυσφορίας προκαλείται κυρίως από την λαθεμένη σωματική αντίδραση σε μια ενδεχόμενη απειλή.
Μια συνηθισμένη κρίση πανικού διαρκεί έως δέκα λεπτά αλλά όταν επαναλαμβάνεται οδηγεί σε αυξημένο μόνιμο άγχος και κατά συνέπεια σε μια αγχώδη διαταραχή. Κάτω από αυτό το συνεχές άγχος σιγά-σιγά τα άτομα με κρίσεις πανικού φοβούνται μήπως η κρίση ξεσπάσει μέσα σε κόσμο και δε μπορούν να αποδράσουν. Με αυτό τον τρόπο αναπτύσσεται η αγοραφοβική συμπεριφορά που απομονώνει και δημιουργεί ένα φόβο προς τη ζωή ενώ αναγκάζει το άτομο να μην μπορεί να ζήσει φυσιολογικά. Με τις κρίσεις πανικού, μια σημαντική αλλαγή στην καθημερινότητα συμβαίνει που εμποδίζει την επαγγελματική και προσωπική ροή της ζωής του ατόμου.
Οι κρίσεις πανικού έχουν κάποια από τα ακόλουθα συμπτώματα:
- Ένα συναίσθημα ότι βρίσκεται εκτός ελέγχου με φόβο θανάτου ή επικείμενης καταστροφής
- φόβος μήπως έχει τρελλαθεί ή την αντίληψη ότι έχει απομακρυνθεί από τον εαυτό (αποπροσωποποίηση)
- φυσικά συμπτώματα όπως, ταχυκαρδία, εφίδρωση, πόνος στο στήθος, αίσθημα πνιγμού (δε μπορεί να καταπιεί), δύσπνοια, ναυτία/ζάλη, μούδιασμα σε διάφορα μέρη του σώματος, δυσφορία και τάση λιποθυμίας, ενοχλήσεις στομαχικές
- μια έντονη ανησυχία σχετικά με την επόμενη κρίση πανικού
- αποφυγή ερεθισμάτων ή χώρων που προκαλούν μνήμες για κρίση στο παρελθόν (αναμενόμενη κρίση)
Πολλοί παράγοντες ενισχύουν στην εκδήλωση κρίσεων πανικού και τη διαταραχή πανικού μερικοί από τους οποίους είναι η κληρονομικότητα, το αυξημένο άγχος που φέρνει μια ξαφνική αλλαγή ζωής αλλά και η χρήση ουσιών και ναρκωτικών καθώς και ορισμένων φαρμάκων. Πολλές έρευνες δείχνουν ιστορικό κακοποίησης σε παιδική ή εφηβική ηλικία στους ανθρώπους με τη συγκεκριμένη διαταραχή.
Από την άλλη μεριά, η ύπαρξη αναιμίας και η διαταραχή του θυρεοειδούς αδένα μπορεί να προκαλέσουν άγχος που με τη σειρά του μπορεί να προκαλεί πανικό στο άτομο, έτσι οποιαδήποτε ιατρική αιτία θα πρέπει να αποκλείεται πριν φτάσουμε στη διάγνωση αυτής της ψυχολογικής διαταραχής. Η κατάθλιψη βρίσκεται συνήθως σε συνύπαρξη με τη συγκεκριμένη διαταραχή αφού το αυξημένο άγχος μπορεί να οδηγήσει σε χρήση αλκοόλ ή ουσιών που επιδεινώνουν παρά βοηθούν την κατάσταση.
Η κρίση πανικού μοιάζει με τον φόβο που νιώθει κάποιος όταν παρακολουθεί μια ταινία τρόμου στο σινεμά. Ενώ γνωρίζει ότι είναι ψεύτικη, έχει τα ανάλογα φυσικά συμπτώματα που του προκαλούν φόβο. Η αρχή της θεραπείας είναι η πολύ καλή κατανόηση της κρίσης πανικού που θα πρέπει να προσφέρει ένας ειδικός ψυχικής υγείας με μετέπειτα πλάνο αντιμετώπισης της . Η θεραπεία των κρίσεων αυτών μπορεί να είναι ψυχιατρική που σημαίνει τη χορήγηση ορισμένων αντικαταθλιπτικών και αγχολυτικών φαρμάκων που ο ψυχίατρος θα κρίνει την κατάλληλη δοσολογία, όμως παρόλη την ψυχιατρική βοήθεια που παρέχουν τα φάρμακα κυρίως για ανακούφιση των συμπτωμάτων, μακροπρόθεσμα επιβάλλεται να συμπεριληφθεί μια ψυχοθεραπευτική γραμμή που θα καταπολεμήσει τις αιτίες του άγχους και θα βοηθήσει το άτομο να ξαναγίνει λειτουργικό και να διαχειρίζεται το άγχος μόνο του.
Σταδιακά, στόχος είναι τα φάρμακα να αποφευχθούν ή να μειωθούν μέχρι να μπορέσει ο άνθρωπος να ξαναζήσει χωρίς φόβο.
